حجاب در قرآن

واژه حجاب هفت بار در قرآن کریم آمده است و معناى کلمه در این هفت مورد, چیزى است که از هر جهت مانع دیده شدن چیز دیگر شود. این آیات عبارتند از :

1ـ سوره مبارکه ص، آیه 32

2ـ سوره مبارکه مریم، آیه 17

3ـ سوره مبارکه آحزاب آیه 53

4ـ سوره مبارکه اعراف، آیه 46

5ـ سوره مبارکه شوری، آیه 51

6ـ سوره مبارکه فصلت، آیه 5

7ـسوره مبارکه اسراء، آیه 45

اما آنچه که به معنای پوشش و حکم شرعى حجاب و منظور ماست، ضمن آیه هایى دیگر و با تعابیرى غیر از کلمه حجاب آمده است که در نهایت زیبایی و فصاحت میباشد. از آن جمله میتوان به آیات زیر اشاره کرد :

 1ـ سوره مبارکه احزاب، آیه 59 :

«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا»

ترجمه : «اى پیامبر ! به همسرانت و دخترانت و همسران کسانى که مؤمن هستند بگو : چادرهایشان را بر خود فرو پوشند [تا بدن و آرایش و زیورهایشان در برابر دید نامحرمان قرار نگیرد.] این [پوشش] به اینکه [به عفت و پاکدامنى] شناخته شوند نزدیک تر است، و در نتیجه [از سوى اهل فسق و فجور] مورد آزار قرار نخواهند گرفت و خدا همواره بسیار آمرزنده و مهربان است.»

در آیه مزبور کلمه جلابیبهن از جلباب گرفته شده و پوششى است که روى همه پوششها به بر مى کنند و تقریباً مرادف روپوش یا لباس کار است که سراسر بدن را از گردن به پایین مى گیرد.

در آیه فوق دو نکته حائز اهمیت است :

اولاً : امر به رعایت حجاب و پوشش در برابر نامحرمان از سوی خداوند قادر متعال به زنان مؤمن میباشد که به وضوح در این آیه مشخص شده و نیاز به هیچگونه تعبیر و تفسیری ندارد.

ثانیاً : خداوند داشتن پوشش و حجاب را همچون حفاظی برای جلوگیری از آزار زنان از سوی افراد فاسق میداند که این مطلب در مورد رعایت حجاب از سوی زنان امری بسیار مهم بوده و همانطور که در جامعه شاهد هستیم آزار و اذیت دختران و زنان بدحجاب (حتی با نگاه) از سوی افراد بی بند و بار بسیار بیشتر است نسبت به زنان محجبه و این بدیهی است که داشتن حجاب نامناسب یا بی حجابی خود مجوزی است برای سوء استفاده از آنان.

2_ سوره مبارکه نور، آیه 31 :

«وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُوْلِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاء وَلَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»

ترجمه : «و به زنان باایمان بگو : چشمان خود را از آنچه حرام است فرو بندند و شرمگاه خود را حفظ کنند و زینت خود را [مانند لباس هاى زیبا، گوشواره و گردن بند] مگر مقدارى که [طبیعتاً مانند انگشتر و حنا و سرمه، بر دست و صورت] پیداست [در برابر کسى] آشکار نکنند و [براى پوشاندن گردن و سینه] مقنعه هاى خود را به روى گریبان هایشان بیندازند و زینت خود را آشکار نکنند مگر براى شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدران شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران شوهرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان [هم کیش خود] شان، یا بردگان زرخریدشان، یا خدمتکارانشان از مردانى که ساده لوح و کم عقل اند و نیاز شهوانى حس نمی  کنند، یا کودکانى که [به سنّ تمیز دادن خوب و بد نسبت به امیال جنسى] نرسیده اند و زنان نباید پاهایشان را [هنگام راه رفتن آن گونه] به زمین بزنند تا آنچه از زینت هایشان پنهان میدارند [به وسیله نامحرمان] شناخته شود و [شما] اى مؤمنان! همگى به سوى خدا بازگردید تا رستگار شوید »

از این آیه نیز نکاتی استفاده میشود که عبایرتند از :

اولاً : خداوند حکیم امر به حفظ نگاه از حرام مینماید، چرا که نظر به حرام و انچه موجب گناه میشود کلید ورود به گناهان بیشتر و محرکی برای لغزشهای بعدی میباشد.

ثانیاً : میفرماید زینت خود را از نامحرمان بپوشانید مگر آنچه پیداست که در تفاسیر فرموده اند منظور از آنچه پیداست گردی صورت و دستها تامچ بوده و آنچه به بر این دو باشد مانند انگشتر، پوشیدن آن لازم نیست.

ثالثاً : از واژه خُمر برای پوشاندن سر و گردن و سینه استفاده شده که از ان به مقنعه تعبیر شده است. نکته مهمی که از این واژه دریافت میشود این است که بسیاری از بدحجابیها بخاطر پوشیدن روسری بوده که هر چند میتوان با انتخاب روسری مناسب و بستن صحیح آن از این نوع بدحجابی که عموماً مقداری از موها و گردن از کناره های ان آشکار میشود جلوگیری کرد اما اگر از مقنعه بجای روسری در برابر نامحرم بعنوان پوشش استفاده شود قطعاً با واژۀ خمر همخوانی داشته و کاملا مواضع مورد نظر را پوشش خواهد داد.

رابعاً : به وضوح افرادی را که پوشش زینت در برابر آنها لازم نیست را معرفی نموده  که با خواندن ترجمه این آیه به راحتی میتوان آن را درک نمود. لذا آنچه متأسفانه در برخی خانواده ها مرسوم شده که در مقابل افراد فامیل از پوشش و حجاب استفاده ننموه و آنها را همچون محارم خود تلقی نموده و پوشش خود را حفظ نمینمایند با صراحت مردود شده و خطوط قرمز را برای آنها مشخص مینماید.

خامساً :  میفرماید آنچنان راه نروید که موجب آشکار شده زینتهای شما گردد. با کمی تأمل درمی یابیم که مقصود از زینت در این آیه تنها جواهرات و زینت آلات و آرایش نیست! بلکه علاوه بر آنها مقصود اندام زنانه میباشد که بخصوص امروزه با پوشیدن لباسهای تنگ و بدن نما، موجب آشکار شدن آنها شده که موجب تحریک و بروز آثار مخرب می گردد.